به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
• مسجد غدير
• غدير، اين سرزمين مقدس كه در سال دهم هجرت، در حجة الوداعِ پيامبر گرامى صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله نقش مهمى ايفا كرد و ‘وصايت و ولايت’ اميرالمؤمنين على‌بن‌ابى‌طالب عليه‌السلام را رقم زد هم اكنون چه وضعى دارد؟
• آيا اين نقطه‌ى مهم تاريخى در گرد و غبار عناد و لجاج به فراموشى سپرده شده است؟ آيا اين وادى مقدس نبايد زيارت‌گاه شيعيان بلكه همه‌ى مسلمانان جهان باشد؟
• مگر بعد از گذشت چهارده قرن اين خاك عطرآگين، شميم روح پرور و با صفاى رسالت و وصايت را در خود نگهدارى نكرده است؟ مگر هنوز نشان گام‌هاى مقدس پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله و على عليه‌السلام بر آن سرزمين پاكيزه نقش نبسته است؟ و مگر همان خاك و شن‌ها شاهد آن صحنه‌ى بزرگ نبوده‌اند؟ مگر آواى نجات بخش پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله در امواج هواى تفتيده‌ى غدير منعكس نيست؟
• آيا به زائران بيت اللَّه الحرام هم اكنون اجازه مى‌دهند از آن سرزمين پاك بگذرند و روح و جسم خود را در همان فضائى كه نداى ملكوتى پيامبر صلى اللَّه عليه‌و‌آله در روز هجدهم ذيحجه‌ى سال دهم هجرت بلند شد؛ تازگى و طراوت بخشند؟
• آيا اين نقطه‌ى مهم تاريخى در گرد و غبار عناد و لجاج به فراموشى سپرده شده است؟ آيا اين وادى مقدس نبايد زيارت‌گاه شيعيان بلكه همه‌ى مسلمانان جهان باشد؟
• مگر بعد از گذشت چهارده قرن اين خاك عطرآگين، شميم روح پرور و با صفاى رسالت و وصايت را در خود نگهدارى نكرده است؟ مگر هنوز نشان گام‌هاى مقدس پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله و على عليه‌السلام بر آن سرزمين پاكيزه نقش نبسته است؟ و مگر همان خاك و شن‌ها شاهد آن صحنه‌ى بزرگ نبوده‌اند؟ مگر آواى نجات بخش پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله در امواج هواى تفتيده‌ى غدير منعكس نيست؟
• آيا به زائران بيت اللَّه الحرام هم اكنون اجازه مى‌دهند از آن سرزمين پاك بگذرند و روح و جسم خود را در همان فضائى كه نداى ملكوتى پيامبر صلى اللَّه عليه‌و‌آله در روز هجدهم ذيحجه‌ى سال دهم هجرت بلند شد؛ تازگى و طراوت بخشند؟
تاريخچه مسجد غدير
• از روزى كه پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله در غدير خم اميرالمؤمنين عليه‌السلام را به امامت منصوب فرمود، آن وادى تقدس تازه‌اى يافت. مراسم سه روزه در آن سرزمين با حضور دو نور پاك محمد و على صلوات‌اللَّه‌عليهما‌وآلهما چنان روحى در كالبد آن جارى ساخت كه در طول چهارده قرن همواره با نام ‘مسجد پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله در غدير’ بر سر زبان‌ها ماند و ميليون‌ها زائر بيت اللَّه در رفت و بازگشت بدان تبرك جستند و با عبادت در آن به بارگاه الهى تقرب جستند.
• ائمه عليهم‌السلام به اصحابشان سفارش اكيد داشتند كه از زيارت مسجد غدير غفلت نكنند. امام حسين عليه‌السلام در مسير بازگشت از مكه به كربلا توقفى در غدير داشتند. امام باقر و امام صادق عليهماالسلام به مسجد غدير آمدند و جاى جاى مراسم غدير را براى اصحابشان تشريح كردند.
• محدثان و علماى بزرگ نيز در غدير حضور مى يافتند و اداى احترام مى كردند. على بن مهزيار اهوازى از قرن سوم در سفر حج خود به مسجد غدير آمده است. در كلام شيخ طوسى از قرن ششم و ابن حمزه از قرن هفتم و شهيد اول و علامه حلى از قرن هشتم نام مسجد غدير و تصريح به باقى بودن آثار آن در زمانشان را مى‌خوانيم.
• سيد حيدر كاظمى در سال 1250 از وجود آن خبر داده و در آن زمان با آنكه جاده از غدير فاصله داشته ولى مسجد آن مشهور بوده است. محدث نورى نيز از وجود آن در سال 1300 خبر داده و شخصاً در آن حضور يافته و اعمال آن را بجا آورده است.
• ائمه عليهم‌السلام به اصحابشان سفارش اكيد داشتند كه از زيارت مسجد غدير غفلت نكنند. امام حسين عليه‌السلام در مسير بازگشت از مكه به كربلا توقفى در غدير داشتند. امام باقر و امام صادق عليهماالسلام به مسجد غدير آمدند و جاى جاى مراسم غدير را براى اصحابشان تشريح كردند.
• محدثان و علماى بزرگ نيز در غدير حضور مى يافتند و اداى احترام مى كردند. على بن مهزيار اهوازى از قرن سوم در سفر حج خود به مسجد غدير آمده است. در كلام شيخ طوسى از قرن ششم و ابن حمزه از قرن هفتم و شهيد اول و علامه حلى از قرن هشتم نام مسجد غدير و تصريح به باقى بودن آثار آن در زمانشان را مى‌خوانيم.
• سيد حيدر كاظمى در سال 1250 از وجود آن خبر داده و در آن زمان با آنكه جاده از غدير فاصله داشته ولى مسجد آن مشهور بوده است. محدث نورى نيز از وجود آن در سال 1300 خبر داده و شخصاً در آن حضور يافته و اعمال آن را بجا آورده است.
• تخريب مسجد غدير به دست دشمنان
• [ مثالب النواصب “ابن شهر آشوب”، نسخه‌ى خطى: صفحه‌ی 63. ]
• همان‌گونه كه ‘غدير’ پرچمى بر بلنداى تاريخ است كه از آن نور سبز ‘على ولى اللَّه’ مى‌درخشد، مسجد غدير هم تيرى به چشم دشمنان ولايت بوده كه بناى گِل و آجرى آن به عنوان سندى زنده از غدير در قلب صحرا مى‌درخشيد. از همين جاست كه دشمنان كينه توز على عليه‌السلام كه درِ خانه‌اش را آتش زدند و تابعان آنان در طول قرن‌ها هرگز چشم ديدن چنين بناى اعتقادى- تاريخى را نداشتند.
• آثار مسجد غدير كه توسط پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله و اصحابش علامت گذارى شده بود، اولين بار به دست عمر بن الخطاب از ميان برده شد و علائم آن محو گرديد.
• بار ديگر در زمان اميرالمؤمنين عليه‌السلام احيا شد ولى پس از شهادت آن حضرت، معاويه ساربانى را با دويست نفر فرستاد تا آثار غدير خم را با خاك يك‌سان كنند!
• در زمان‌هاى بعد بار ديگر مسجد غدير بنا شد و از آنجا كه در كنار جاده ى حجاج قرار داشت محلى معروف بود و حتى تاريخ نگاران و جغرافى نويسانِ سنّى هم آن را نام برده و محل آن را تعيين كرده‌اند.
• تا صد سال پيش مسجد غدير بر پا بوده و با آنكه در منطقه‌ى مخالفان بوده ولى رسماً محل عبادت و به عنوان مسجد غدير معروف بوده است، تا آنكه آخرين ضربه را وهابي‌ها زده‌اند. آنان دو اقدام كينه توزانه براى از بين بردن مسجد غدير انجام داده‌اند: از يك‌سو مسجد را خراب كرده و آثار آن را از بين برده‌اند، و از سوى ديگر مسير جاده را طورى تغيير داده‌اند كه از منطقه‌ى غدير فاصله‌ى زيادى پيدا كرده است.
• آثار مسجد غدير كه توسط پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌و‌آله و اصحابش علامت گذارى شده بود، اولين بار به دست عمر بن الخطاب از ميان برده شد و علائم آن محو گرديد.
• بار ديگر در زمان اميرالمؤمنين عليه‌السلام احيا شد ولى پس از شهادت آن حضرت، معاويه ساربانى را با دويست نفر فرستاد تا آثار غدير خم را با خاك يك‌سان كنند!
• در زمان‌هاى بعد بار ديگر مسجد غدير بنا شد و از آنجا كه در كنار جاده ى حجاج قرار داشت محلى معروف بود و حتى تاريخ نگاران و جغرافى نويسانِ سنّى هم آن را نام برده و محل آن را تعيين كرده‌اند.
• تا صد سال پيش مسجد غدير بر پا بوده و با آنكه در منطقه‌ى مخالفان بوده ولى رسماً محل عبادت و به عنوان مسجد غدير معروف بوده است، تا آنكه آخرين ضربه را وهابي‌ها زده‌اند. آنان دو اقدام كينه توزانه براى از بين بردن مسجد غدير انجام داده‌اند: از يك‌سو مسجد را خراب كرده و آثار آن را از بين برده‌اند، و از سوى ديگر مسير جاده را طورى تغيير داده‌اند كه از منطقه‌ى غدير فاصله‌ى زيادى پيدا كرده است.
• محل كنونى مسجد غدير
• [ مجله تراثنا: شماره ى 21 صفحه‌ی 5 تا 22. ]
• هم اكنون غدير به صورت بيابانى است كه در آن آبگيرى و چشمه‌ى آبى است و محل مسجد- كه اكنون اثرى از آن نيست- بين چشمه و آبگير بوده است.
اين منطقه در حدود 200 كيلومترى مكه در نزديكى شهر ‘رابغ’ در كنار روستاى جحفه كه ميقات حجاج است قرار دارد و هم اكنون بنام ‘غدير’ شناخته مى‌شود و مردم منطقه به خوبى از محل دقيق و نام آن آگاهند و مى‌دانند كه شيعيان هر از چندگاهى براى يافتن آن به منطقه مى‌آيند و پرس و جو مى‌كنند.
اين منطقه در حدود 200 كيلومترى مكه در نزديكى شهر ‘رابغ’ در كنار روستاى جحفه كه ميقات حجاج است قرار دارد و هم اكنون بنام ‘غدير’ شناخته مى‌شود و مردم منطقه به خوبى از محل دقيق و نام آن آگاهند و مى‌دانند كه شيعيان هر از چندگاهى براى يافتن آن به منطقه مى‌آيند و پرس و جو مى‌كنند.
• راه رسيدن به وادى غدير
• راه رسيدن به وادى غدير هم اكنون از دو طريق است:
• 1. راه حجفه:
• از كنار فرودگاه رابغ تا اول روستاى جحفه، سپس 5 كيلومتر به سمت شمال در ريگزار تا قصر عليا، سپس 2 كيلومتر در سمت راست جاده با عبور از تپه هاى شنى، سپس بيابانى كوتاه، از بيابان به سمت راست جاده وادى غدير است. فاصله‌ى غدير نسبت به ميقات جحفه از سمت طلوع آفتاب هشت كيلومتر است.
• 2. راه رابغ:
• از تقاطع جاده مكه- مدينه- رابغ به سمت مكه در طرف چپ جاده 10 كيلومتر، سپس به سمت راست، جاده‌ى فرعى به طرف غدير است كه فاصله‌ى آن از جنوب شرقى تا رابغ 26 كيلومتر است.
• به اميد آنكه با ظهور صاحب غدير، منطقه ى زيبا و روح انگيز غدير بار ديگر احيا شود، و بين آبگير و چشمه ى آن مسجد با شكوهى بنا شود و محل منبر و خيمه‌ى پيامبر صلى اللَّه عليه و آله با ترسيم كاملى از آن واقعه‌ى عظيم در آنجا مورد بازديد جهانيان قرار گيرد.
• 1. راه حجفه:
• از كنار فرودگاه رابغ تا اول روستاى جحفه، سپس 5 كيلومتر به سمت شمال در ريگزار تا قصر عليا، سپس 2 كيلومتر در سمت راست جاده با عبور از تپه هاى شنى، سپس بيابانى كوتاه، از بيابان به سمت راست جاده وادى غدير است. فاصله‌ى غدير نسبت به ميقات جحفه از سمت طلوع آفتاب هشت كيلومتر است.
• 2. راه رابغ:
• از تقاطع جاده مكه- مدينه- رابغ به سمت مكه در طرف چپ جاده 10 كيلومتر، سپس به سمت راست، جاده‌ى فرعى به طرف غدير است كه فاصله‌ى آن از جنوب شرقى تا رابغ 26 كيلومتر است.
• به اميد آنكه با ظهور صاحب غدير، منطقه ى زيبا و روح انگيز غدير بار ديگر احيا شود، و بين آبگير و چشمه ى آن مسجد با شكوهى بنا شود و محل منبر و خيمه‌ى پيامبر صلى اللَّه عليه و آله با ترسيم كاملى از آن واقعه‌ى عظيم در آنجا مورد بازديد جهانيان قرار گيرد.
زیارت امیرالمؤمنین علیه‌السّلام در روز غدیر -قسمت اول- عنوان مقاله‌ی بعدی می‌باشد.
خدا اجرتان دهد
ممنون