به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
درس 12 : همه امور فقط برای خدا
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در یک تذکر اخلاقی غیرمستقیم می فرمایند:
“انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنو الذین یقیمون الصلاة و یوتون الزکاة و هم راکعون”
آیه ی فوق، آیه ی 55 سوره ی مائده می باشد و پیامبر صلی الله علیه و آله ضمن تلاوت آیه فوق ،مصداق این آیه را امیر مؤمنان علی علیه السلام معرفی می نماید. و طوری این آیه را بیان می کنند که برای مؤمنین دیگر هم قابل تبعیت و کپی برداری می باشد و در ادامه می فرمایند: و علی ابن الیطالب الذی اقام الصلاة و آتی الزکاة و هو راکع یرید الله عزوجل فی کل حال. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با ادامه این فرمایش در حقیقت مصداق و شأن نزول آیه را امیرمؤمنان علیه السلام معرفی می فرمایند و هم تئوری و هم عملی حق تفسیر و تأویل قرآن را برای اهل بیت علیه السلام محفوظ می دانند و یکی از شئون اساسی خود و امیر مؤمنان را اهل بیت گرامی ایشان علیه السلام را تفسیر و تأویل قرآن بیان می کنند و پس از آن سه ویژگی اصلی حضرت علی علیه السلام را برمی شمارند :
1) اقامه صلاة 2)ایتاء زکاة در حال رکوع 3)خدا طلبی در همه حالات
1) اقامه صلاة : نکته ظریف این عبارت این است که اقامه صلاة با نماز خواندن تفاوت دارد. هنگامی که شما خود نماز می خوانید، این صلاة است ولی هنگامی که نماز را به پای می دارید ایناقامه صلاة است همانند اینکه شما در یک خانه نشسته اید و یا اینکه خانه ای را برپا داشته و می سازید که این عمل عامل تحرک و ایجاد کار برای دیگران است. اقامه نماز در این عبارت حامل دو معنا و مفهوم است. اول اینکه امیر مؤمنان علیه السلام خود نماز می خواند، تا نماز پایدار بماند و معنای مهمتر و دیگر این است که امیرالمؤمنین علیه السلام خود روح نماز است. در حدیث شریف از حضرت رضا علیه السلام منقول است که ایشان فرمودند: بالامام تمام الصلاة ( تمامیت نماز با وجود امام معصوم علیه السلام است) – (الكافي (ط – الإسلامية)، ج1، ص: 200) و چون امیرمؤمنان نماز را برپا کرده است ،و ایشان روح نماز است با این زودی ها این نماز از بین نخواهد رفت. حال تذکر غیر مستقیم پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله این است که این پیروان علی علیه السلام در تمام اعصار و دوران ها اگر شما علی علیه السلام را بعنوان امام خود پذیرفتید باید سعی کنید نماز را برپا کنید، به نماز اهمیت دهید و نماز را خفیف نشمارید. یکی از مواردی که در نماز توصیه شده است داشتن حضور قلب، اذان و اقامه ابتدای نماز می باشد که می تواند حالات عبادی بهتری برای ما در نماز ایجاد کند و ارتباط قلبی مناسب تری با معبود ایجاد می کند. موارد دیگری چون تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیه و یا توجه به معنای نماز به منظور ایجاد حضور قلب و یا اقامه نماز در اماکن خلوت کم تردد از جمله مواردی است که می تواند در برپایی یک نماز صحیح با خلوص به ما کمک کند.
2) ایتاء زکاة در حال رکوع: رکوع خود به معنای خضوع است و نهایت خضوع همان سجده است که شما شریف ترین عضو بدن خود، یعنی پیشانی را، بر منحیف ترین ماده عالم یعنی خاک می گذارید. زکات به معنای تزکیه و تسویه مالی است. همانطور که باغبان با هرس کردن درخت ، حجم آن را می کاهد و ریشه را قوی می کند تا توانایی نگهداری تنه درخت را داشته باشد در ذکوه نیز همین خاصیت نهفته است. علی علیه السلام در حالت رکوع یعنی خضوع تمام، زکوه می دهد و یک انسان هنگام پرداخت یک کمک به فقیر چون احساس برتری می کند، حضرت با انجام این عمل در حال رکوع در حقیقت حالت علو و برتری را از خود دور می کنند و به بیانی دیگر در مقابل فقیر حالت کوچکی و اخلاص خود را ابراز می دارند.
3) یرید الله عز وجل فی کل حال: این صفت حالت عمومیت دارد. علی علیه السلام در همه حالات خدا را می دیدند. در نماز، در زکات، در جنگ، در غذا خوردن و غیره. همه عالم فیزیک می بینند ولی علی علیه السلام در آینه فیزیک، متا فیزیک می دید هر سِنی در دوران عمر، خصوصیات و ویژگی های خاص خود را دارد. یک نماز خوب و یا یک استغفار در دوران جوانی می تواند اثرات سریع تر و عمیق تر و بلندتری را در وجود انسان ایجاد کند. بیائیم وجود خود را به دریای بیکران حضرت بقیه الله علیه السلام متصل کنیم تا مورد توجه خاصه حضرتش قرار گیریم. بیائیم ما نیز از اقامه کنندگان نماز باشیم و با اقامه یک رکعت نماز باحضور قلب ارادت خود را به مولایمان ابراز کنیم. بیائیم ما نیز با انجام تسویه های مالی بموقع و یا کمک به نیازمندان جامعه با تأسی به مولایمان علی علیه السلام ، با خضوع دل آن حضرت را شاد کنیم و همواره بیاد داشته باشیم که همانند علی علیه السلام ، آنچه که به این امور بها می دهد و این امور را از کارهای معمول جامعه مجزا می سازد، توجه به خداوند و انجام این امور فقط بخاطر رضای جانان است، که از او عاجزانه مسئلت می نمائیم تا خلوص نیت و پاکی ضمیر را به ما عنایت فرماید.
“انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنو الذین یقیمون الصلاة و یوتون الزکاة و هم راکعون”
آیه ی فوق، آیه ی 55 سوره ی مائده می باشد و پیامبر صلی الله علیه و آله ضمن تلاوت آیه فوق ،مصداق این آیه را امیر مؤمنان علی علیه السلام معرفی می نماید. و طوری این آیه را بیان می کنند که برای مؤمنین دیگر هم قابل تبعیت و کپی برداری می باشد و در ادامه می فرمایند: و علی ابن الیطالب الذی اقام الصلاة و آتی الزکاة و هو راکع یرید الله عزوجل فی کل حال. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با ادامه این فرمایش در حقیقت مصداق و شأن نزول آیه را امیرمؤمنان علیه السلام معرفی می فرمایند و هم تئوری و هم عملی حق تفسیر و تأویل قرآن را برای اهل بیت علیه السلام محفوظ می دانند و یکی از شئون اساسی خود و امیر مؤمنان را اهل بیت گرامی ایشان علیه السلام را تفسیر و تأویل قرآن بیان می کنند و پس از آن سه ویژگی اصلی حضرت علی علیه السلام را برمی شمارند :
1) اقامه صلاة 2)ایتاء زکاة در حال رکوع 3)خدا طلبی در همه حالات
1) اقامه صلاة : نکته ظریف این عبارت این است که اقامه صلاة با نماز خواندن تفاوت دارد. هنگامی که شما خود نماز می خوانید، این صلاة است ولی هنگامی که نماز را به پای می دارید ایناقامه صلاة است همانند اینکه شما در یک خانه نشسته اید و یا اینکه خانه ای را برپا داشته و می سازید که این عمل عامل تحرک و ایجاد کار برای دیگران است. اقامه نماز در این عبارت حامل دو معنا و مفهوم است. اول اینکه امیر مؤمنان علیه السلام خود نماز می خواند، تا نماز پایدار بماند و معنای مهمتر و دیگر این است که امیرالمؤمنین علیه السلام خود روح نماز است. در حدیث شریف از حضرت رضا علیه السلام منقول است که ایشان فرمودند: بالامام تمام الصلاة ( تمامیت نماز با وجود امام معصوم علیه السلام است) – (الكافي (ط – الإسلامية)، ج1، ص: 200) و چون امیرمؤمنان نماز را برپا کرده است ،و ایشان روح نماز است با این زودی ها این نماز از بین نخواهد رفت. حال تذکر غیر مستقیم پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله این است که این پیروان علی علیه السلام در تمام اعصار و دوران ها اگر شما علی علیه السلام را بعنوان امام خود پذیرفتید باید سعی کنید نماز را برپا کنید، به نماز اهمیت دهید و نماز را خفیف نشمارید. یکی از مواردی که در نماز توصیه شده است داشتن حضور قلب، اذان و اقامه ابتدای نماز می باشد که می تواند حالات عبادی بهتری برای ما در نماز ایجاد کند و ارتباط قلبی مناسب تری با معبود ایجاد می کند. موارد دیگری چون تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیه و یا توجه به معنای نماز به منظور ایجاد حضور قلب و یا اقامه نماز در اماکن خلوت کم تردد از جمله مواردی است که می تواند در برپایی یک نماز صحیح با خلوص به ما کمک کند.
2) ایتاء زکاة در حال رکوع: رکوع خود به معنای خضوع است و نهایت خضوع همان سجده است که شما شریف ترین عضو بدن خود، یعنی پیشانی را، بر منحیف ترین ماده عالم یعنی خاک می گذارید. زکات به معنای تزکیه و تسویه مالی است. همانطور که باغبان با هرس کردن درخت ، حجم آن را می کاهد و ریشه را قوی می کند تا توانایی نگهداری تنه درخت را داشته باشد در ذکوه نیز همین خاصیت نهفته است. علی علیه السلام در حالت رکوع یعنی خضوع تمام، زکوه می دهد و یک انسان هنگام پرداخت یک کمک به فقیر چون احساس برتری می کند، حضرت با انجام این عمل در حال رکوع در حقیقت حالت علو و برتری را از خود دور می کنند و به بیانی دیگر در مقابل فقیر حالت کوچکی و اخلاص خود را ابراز می دارند.
3) یرید الله عز وجل فی کل حال: این صفت حالت عمومیت دارد. علی علیه السلام در همه حالات خدا را می دیدند. در نماز، در زکات، در جنگ، در غذا خوردن و غیره. همه عالم فیزیک می بینند ولی علی علیه السلام در آینه فیزیک، متا فیزیک می دید هر سِنی در دوران عمر، خصوصیات و ویژگی های خاص خود را دارد. یک نماز خوب و یا یک استغفار در دوران جوانی می تواند اثرات سریع تر و عمیق تر و بلندتری را در وجود انسان ایجاد کند. بیائیم وجود خود را به دریای بیکران حضرت بقیه الله علیه السلام متصل کنیم تا مورد توجه خاصه حضرتش قرار گیریم. بیائیم ما نیز از اقامه کنندگان نماز باشیم و با اقامه یک رکعت نماز باحضور قلب ارادت خود را به مولایمان ابراز کنیم. بیائیم ما نیز با انجام تسویه های مالی بموقع و یا کمک به نیازمندان جامعه با تأسی به مولایمان علی علیه السلام ، با خضوع دل آن حضرت را شاد کنیم و همواره بیاد داشته باشیم که همانند علی علیه السلام ، آنچه که به این امور بها می دهد و این امور را از کارهای معمول جامعه مجزا می سازد، توجه به خداوند و انجام این امور فقط بخاطر رضای جانان است، که از او عاجزانه مسئلت می نمائیم تا خلوص نیت و پاکی ضمیر را به ما عنایت فرماید.
منابع
سروش آفتاب، ص 16
Leave A Comment?