به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
بهترین صاحب اختیار
طبيعى است كسى مى‌تواند صاحب اختيار مطلق مردم باشد كه نه تنها گناه نكند و شيطان و هواى نفس در او راه نداشته باشد، بلكه اشتباه هم نكند تا باعث هلاكت جمعيتى نشود. خداوند كسانى را صاحب اختيار مردم قرار داده كه داراى عصمت مطلق‌اند و از هرگونه بدى و پليدى به هر معنى كه باشد پاك‌اند.
گذشته از آن عِلم‌شان را به منبع بى‌پايان علم خود متصل كرده است تا جواب‌گوى انواع احتياجات مردم باشند. تعيين و تخصيص چهارده معصوم عليهم‌السلام به عنوان صاحب اختيار مردم و كسانى كه امرشان بر هر موجودى نافذ است فقط بايد از جانب حق تعالى باشد، زيرا اوست كه به وجود آورنده‌ى مخلوقات است و بهترين‌ها را او خلق كرده و فقط اوست كه‌مى تواند سپردن اختيار تام مردم به دست كسى را ضمانت كند، و اين پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌وآله است كه از جانب خداوند به عنوان پُشتوانه و ضامِن اين مقام درباره‌ى امامان عليهم‌السلام ايشان را به مردم معرفى كرده است.
پروردگارِ مهربان در نظامِ خلقت به اين هم اكتفا نكرده است، بلكه صاحبان اختيار مردم را كسانى قرار داده كه از نور خلق شده‌اند و آنان را در قالب انسان قرار داده است. معصومين عليهم‌السلام كسانى‌اند كه قبل از خلقتِ عالم خلق شده‌اند و همه‌ى جهان به بركت وجود آنان خلق شده است.
خداوند مردم را به چنين وجودهاى نورانى سپرده و خواسته است كه مردم او را از اين طريق عبادت كنند و هدايت را از ايشان بگيرند، و لذا از هر طريق ديگرى باشد در پيش‌گاه خداوند مردود است. اميرالمؤمنين عليه‌السلام در بيان واقعه‌ى غدير مى‌فرمايد:
‘… وَ كانَتْ عَلى وِلايَتى وِلايَةُ اللَّهِ، وَ عَلى عَداوَتى عَداوَةُ اللَّهِ… فَكانَتْ وِلايَتى كَمالُ الدّينِ وَ رِضَى الرَّبِّ تَبارَكَ وَ تَعالى’.
‘ولايت خداوند از طريق ولايت من شناخته مى‌شود و عداوت با خداوند نيز از راه عداوت با من شناخته مى‌شود… لذا ولايت من كمال دين و رضايت خداوند تبارك و تعالى خوانده شد’.
همچنين امام عسكرى عليه‌السلام در اين باره مى‌فرمايد: ‘آن‌گاه كه خداوند با منصوب كردن اولياى خود بعد از پيامبرش بر شما منت گذاشت به پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌وآله خطاب كرد: ‘اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاِسْلامَ ديناً’، و براى اوليائش حقوقى را بر شما واجب كرد و به شما دستور داد تا آن حقوق را نسبت به ايشان ادا كنيد تا آن‌چه نزد شما از همسران و اموال و خوراك داريد بر شما حلال شود و نمو و بركت و ثروت را به شما نشان دهد، و تا معلوم شود كه چه كسى از خداوند اطاعت مى‌كند …. چقدر بايد مسلمانان، بلكه همه‌ى انسان‌ها از پروردگار خود تشكر كنند كه اين‌چنين درهاى رحمت بيكران خويش را به سوى مردم گشوده است و انوار قدسيه‌ى چهارده معصوم پاك عليهم‌السلام را از آن عالم نورانى به صورت بشر آورده و به عنوان نمايندگان خود معرفى كرده است و با اين نعمت بزرگ منتى عظيم بر همه‌ى بشر گذارده است. خدا را سپاس كه به ما اجازه نداد خودمان صاحب اختيارى تعيين كنيم تا دچار هزاران اشتباه بشويم، و در انتخاب خود هم انسان‌هاى عادى را به عنوان مولاى ما تعيين نكرده، بلكه كسانى را منصوب فرموده كه بهترين‌هاى تمام عالم‌اند، چنان كه خود حضرت در متن خطابه مى‌فرمايد:
‘پيامبرتان بهترين پيامبران، و وصىّ شما بهترين جانشين، و فرزندان او بهترين جانشينان‌اند’.
گذشته از آن عِلم‌شان را به منبع بى‌پايان علم خود متصل كرده است تا جواب‌گوى انواع احتياجات مردم باشند. تعيين و تخصيص چهارده معصوم عليهم‌السلام به عنوان صاحب اختيار مردم و كسانى كه امرشان بر هر موجودى نافذ است فقط بايد از جانب حق تعالى باشد، زيرا اوست كه به وجود آورنده‌ى مخلوقات است و بهترين‌ها را او خلق كرده و فقط اوست كه‌مى تواند سپردن اختيار تام مردم به دست كسى را ضمانت كند، و اين پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌وآله است كه از جانب خداوند به عنوان پُشتوانه و ضامِن اين مقام درباره‌ى امامان عليهم‌السلام ايشان را به مردم معرفى كرده است.
پروردگارِ مهربان در نظامِ خلقت به اين هم اكتفا نكرده است، بلكه صاحبان اختيار مردم را كسانى قرار داده كه از نور خلق شده‌اند و آنان را در قالب انسان قرار داده است. معصومين عليهم‌السلام كسانى‌اند كه قبل از خلقتِ عالم خلق شده‌اند و همه‌ى جهان به بركت وجود آنان خلق شده است.
خداوند مردم را به چنين وجودهاى نورانى سپرده و خواسته است كه مردم او را از اين طريق عبادت كنند و هدايت را از ايشان بگيرند، و لذا از هر طريق ديگرى باشد در پيش‌گاه خداوند مردود است. اميرالمؤمنين عليه‌السلام در بيان واقعه‌ى غدير مى‌فرمايد:
‘… وَ كانَتْ عَلى وِلايَتى وِلايَةُ اللَّهِ، وَ عَلى عَداوَتى عَداوَةُ اللَّهِ… فَكانَتْ وِلايَتى كَمالُ الدّينِ وَ رِضَى الرَّبِّ تَبارَكَ وَ تَعالى’.
‘ولايت خداوند از طريق ولايت من شناخته مى‌شود و عداوت با خداوند نيز از راه عداوت با من شناخته مى‌شود… لذا ولايت من كمال دين و رضايت خداوند تبارك و تعالى خوانده شد’.
همچنين امام عسكرى عليه‌السلام در اين باره مى‌فرمايد: ‘آن‌گاه كه خداوند با منصوب كردن اولياى خود بعد از پيامبرش بر شما منت گذاشت به پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌وآله خطاب كرد: ‘اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاِسْلامَ ديناً’، و براى اوليائش حقوقى را بر شما واجب كرد و به شما دستور داد تا آن حقوق را نسبت به ايشان ادا كنيد تا آن‌چه نزد شما از همسران و اموال و خوراك داريد بر شما حلال شود و نمو و بركت و ثروت را به شما نشان دهد، و تا معلوم شود كه چه كسى از خداوند اطاعت مى‌كند …. چقدر بايد مسلمانان، بلكه همه‌ى انسان‌ها از پروردگار خود تشكر كنند كه اين‌چنين درهاى رحمت بيكران خويش را به سوى مردم گشوده است و انوار قدسيه‌ى چهارده معصوم پاك عليهم‌السلام را از آن عالم نورانى به صورت بشر آورده و به عنوان نمايندگان خود معرفى كرده است و با اين نعمت بزرگ منتى عظيم بر همه‌ى بشر گذارده است. خدا را سپاس كه به ما اجازه نداد خودمان صاحب اختيارى تعيين كنيم تا دچار هزاران اشتباه بشويم، و در انتخاب خود هم انسان‌هاى عادى را به عنوان مولاى ما تعيين نكرده، بلكه كسانى را منصوب فرموده كه بهترين‌هاى تمام عالم‌اند، چنان كه خود حضرت در متن خطابه مى‌فرمايد:
‘پيامبرتان بهترين پيامبران، و وصىّ شما بهترين جانشين، و فرزندان او بهترين جانشينان‌اند’.
نكته‌اى مهم در تصريح به نام على علیه‌السلام
نام على‌بن‌ابى‌طالب عليه‌السلام به عنوان امام بلافصل بعد از پيامبر صلى‌اللَّه‌عليه‌وآله و اولين شخص در خط امامت به طور شاخص ذكر شده تا پس از تثبيت امامتِ او اين رشته ادامه يابد و يازده امام بعد هم يكى پس از ديگرى آن را به سر منزل قيامت برسانند.
در مواضع مختلف خطابه پس از ذكر نام اميرالمؤمنين عليه‌السلام بلافاصله به امامان پس از او اشاره شده، و نكته‌اش اين است كه خداوند به عنوان نائب خود، اين صاحب اختياران را تا روز قيامت- به طور متصل- براى مردم تعيين كرده است، و چنان حجتش را بر مردم تمام كرده كه به راحتى بتوان شاهراه مستقيم را از بيراهه تشخيص داد و براى كسى هم عذرى باقى نماند.
در مواضع مختلف خطابه پس از ذكر نام اميرالمؤمنين عليه‌السلام بلافاصله به امامان پس از او اشاره شده، و نكته‌اش اين است كه خداوند به عنوان نائب خود، اين صاحب اختياران را تا روز قيامت- به طور متصل- براى مردم تعيين كرده است، و چنان حجتش را بر مردم تمام كرده كه به راحتى بتوان شاهراه مستقيم را از بيراهه تشخيص داد و براى كسى هم عذرى باقى نماند.
Leave A Comment?