«مَعاشِرَ النّاسِ! فَضِّلوهُ. ما مِنْ عِلمٍ إلّا وَ قَدْ أحصاهُ اللهُ فِیَّ»
«هان مردمان! او را برتر بدانید؛ چراکه هیچدانشی نیست مگر اینکه خداوند آن را در جان من نبشته است.»
«فَضِّلوهُ» یعنی برتر بدانید (برتری دهید معنا ندارد) چراکه «فَقَدَ فَضِّلَهُ اللهُ» خدا او را برتری داده است.
«ما مِنْ عِلمٍ إلّا وَ قَدْ أحصاهُ اللهُ فِیَّ» هیچدانشی نیست، مگر اینکه خداوند متعال آن دانش را بر من برشمرده. لغت «إحصاء» از لغت «حِصی» به معنای ریگ (که قبلاً به آن اشاره شد) گرفتهشده؛ امّا یک نکتهای که در رابطه با این واژه هست این است که علم به جزئیات دارد؛ یعنی غیرازاینکه کلیات را میداند، جزئیات را هم میداند.
پیامبر اکرم صلیالله علیه و اله میفرمایند: علی را برتر بدانید. هیچ علمی نیست، مگر اینکه خداوند متعال تمام علوم و دانشها را در وجود من برشمرده؛ یعنی ورقهای کتاب وجود منِ پیامبر، از جزئیات علوم و دانشها خبر میدهد. این خودش فضیلت بسیار بزرگی است که خداوند متعال به پیامبر اکرم و ائمّه علیهم السّلام عطا کرده است. این بزرگواران، غیرازاینکه علوم کلّی دارند، علوم جزئی را هم دارا هستند.
علم کلّی مانند این است که من میدانم مثلاً در اینجا کتابخانهای است که در آن کتابهای فقهی، تفسیری و حدیث و امثال اینها موجود است.
علم جزئی معنایش این است که تعداد کتابها را میدانم، کتابها را میشناسم، مطالب آنها را می دانم و یا صفحاتش را میدانم که این میشود «إحصاء» یعنی دانستن جزئیات. یکی از جهات علم پیامبر اکرم صلیالله علیه و اله این است که علم به جزئیات هم دارند.
والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاتُه
Leave A Comment?