مقالات پژوهشی – عناوین محتوای خطابه‌ی غدیر

به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
 
 

عناوین محتوای خطبه

 

طبق تقسیم بندی 11 گانه که در متن خطابه داشتیم مطالب هر بخش را به صورت فهرست وار ذکر می کنیم. این بخش‏ ها عبارت‏ اند از:

 

1) حمد و ثناى خداوند

با یك مقدمه توحیدى شروع و به بیان یك‏سرى اعتقادات خاتمه مى‏ یابد و به مطالب زیر در این قسمت اشاره شده است:
– احاطه خداوند به هر چیز و این كه همه چیز در سیطره او است؛
– چشم ‏ها او را نمى‏ بینند اما همه چشم‏ ها در زیر نظر او است؛
– رحمت او همه چیز را فراگرفته؛
– عجله‏ اى در انتقام گرفتن ندارد؛
– از درون‏ ها آگاه و كنه همه چیز را مى‏ داند؛
– به وصف در نمى‏ آید و چیزى مثل او نیست؛
– دائم زنده است؛
– شریك و یارى در تقدیر امور ندارد؛
– همه امور به سوى او بر مى‏ گردد و همه آفرینش در تسخیر او است؛
– سپاس و شكر در سختى و راحتى از آنِ او است؛
– ایمان به ملائك و كتب آسمانى و پیامبران باید داشت و تسلیم قضاى او و راضى به رضاى او باید بود.
 

2) فرمان الهى در اداى مطلبى مهم

 
با اقرار عبودیت شروع شده، به فرمان خداوند در اعلام جانشینى على‏ علیه السلام اشاره شده و با بیان صفات منافقان خاتمه مى‏ یابد و شامل مطالب زیر است:
– اقرار در عبودیت، شهادت به ربوبیت؛
– اداى مطالب وحى شده به حضرت از ترس عقاب خداوند؛
– عدم ابلاغ ولایت مساوى با عدم انجام رسالت؛
– خدا در این ابلاغ حضرت را حافظ است؛
– نزول آیه ابلاغ؛
– نازل شدن جبرئیل سه مرتبه و اعلام در رساندن ولایت على‏ علیه السلام؛
– بیان جایگاه امیرالمؤمنین علیه السلام و نسبت او به پیامبر صل الله علیه و آله؛
– على علیه السلام مصداق آیه انما ولیكم اللّه و رسوله و الذین امنوا الذین یقیمون… مى ‏باشد؛
– درخواست حضرت‏ صلى الله علیه وآله وسلم از جبرئیل ‏علیه السلام مبنى بر معاف شدن از این ابلاغ به خاطر كمى متقین و كثرت منافقان؛
– صفات منافقان: عدم یكى بودن قلب و زبان، آزار بسیار پیامبر صل الله علیه و آله و…؛
– عدم معرفى منافقان در غدیر به وسیله حضرت به خاطر اكرام پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم نسبت به آن ها.
 

3) اعلان رسمى ولایت و امامت دوازده امام‏ علیهم السلام

با معرفى امامت دوازده امام شروع شده و به بیان فضایل امیرالمؤمنین‏ علیه السلام و اشاره به حدیث ثقلین خاتمه مى‏ یابد و شامل مطالب زیر است:
– حضرت با لفظ معاشر الناس مردم را شاهد مى‏ گیرند؛
– امامت على‏ علیه السلام بر هر جنبده ‏اى لازم است؛
– مخالفان از او مورد لعن و تبعیت‏ كنندگان مورد رحم هستند؛
– تذكر به این كه این آخرین سخنرانى حضرت مى‏ باشد؛
– امامان‏ علیهم السلام از نسل على‏ علیه السلام مى‏ باشند؛
– علم حلال و حرام را بعد از خدا و پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم، ائمه‏ علیهم السلام مى‏ دانند؛
– فضیلت دادن على‏ علیه السلام بر دیگران؛
– تذكر و سفارش به این كه از ولایت او رو برنگردانید و به سرزنش مردم توجه نكنید؛
– على‏ علیه السلام اول مؤمن، اول نمازگزار و…؛
– شك در هر یك از ائمه شك در همه آن هاست و شك كننده در آتش است؛
– اشاره به حدیث ثقلین و این كه این دو از هم جدا نمى‏ شوند.
 

4) معرفى و بلند كردن على‏ علیه السلام به وسیله پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم

این قسمت شامل مطالب زیر است:
– بلند كردن دست امیرالمؤمنین‏ علیه السلام به وسیله پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم؛
– اعلام حدیث معروف من كنت مولاه فهذا على مولاه؛
– على‏ علیه السلام وزیر، وصى و خلیفه پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم و خازن علم او است؛
– دعا بر یارى‏ كنندگان او و لعن بر منكرین او؛
– بیان آیه اكمال الیوم اكملت لكم…؛
– غیر از اسلام دینى پذیرفته نیست.
 

5) تأكید بر توجه امت به مسئله امامت

شامل مطالب زیر است:
– اكمال دین با امامت او است؛
– امامت در نسل او است؛
– پذیرش ولایت او شرط قبولى اعمال است؛
– خدا و پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم از او راضى ‏اند؛
– هر آیه مدح و رضایتى در قرآن در مورد او است؛
– نبى شما بهترین نبى و وصى او بهترین وصى است؛
– باز تأكید بر اینكه ذریه پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم از نسل او هستند؛
– حسادت به او باعث از بین رفتن اعمال است؛
– سوره عصر در حق او است؛
– خدا را شاهد گرفتن بر ابلاغ مطالب.
 

6) اشاره به كارشكنى ‏هاى منافقان

این قسمت شامل:
– قبل از این پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم پیامبرانى بوده‏ اند، با وفات وى به عقب برنگردید؛
– مصداق اتم صبر و شكر، در على و اولاد او علیهم السلام مى‏ باشد؛
– بیان آیات عذاب و لعن در مورد آن ها كه بعد از حضرت كارشكنى مى‏ كنند؛
– غدیر را حاضران به غایبان و پدران به فرزندان تا قیامت برسانند؛
– بعد از پیامبر، امامت را غصب مى‏ كنند؛
– علم امر و نهى نزد اهل بیت‏ علیهم السلام مى‏ باشد.
 

7) پیروان اهل بیت‏ علیهم السلام و دشمنان ایشان

این قسمت شامل:
– صراط مستقیم على و اولاد او علیهم السلام هستند؛
– وصف مؤمنان: ایمان دارند، ایمان شان به شرك آلوده نشده، هدایت شده‏ اند و…؛
– وصف دشمنان اهل بیت: در آتش‏ اند، اعتراف به گناه خود دارند، مورد لعن‏ اند و…؛
– اوصاف پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم و امیرالمؤمنین‏ علیه السلام.
 

8) حضرت مهدى – عج اللّه تعالی فرجه الشریف

این قسمت شامل:
– وى خاتم ائمه است؛
– انتقام‏ گیرنده ظالمان است؛
– انتقام‏ گیرنده خون اولیاست؛
– یارى كننده دین خدا و برگزیده خداست؛
– وارث همه علوم است؛
– حجتى بعد از او نیست و حق فقط با او است؛
– كسى بر وى غالب نشود و كسى بر علیه او یارى نشود.
 

9) مطرح كردن بیعت

شامل:
– اتمام حجت با مردم مبنى بر بیان و تفهیم مطالب؛
– دعوت به بیعت با على‏ علیه السلام؛
– هركه بیعت او را بشكند بر علیه خود كار كرده است.
 

10) حلال و حرام، واجبات و محرمات

شامل:
– بیان احكام حج و عمره و این كه این ها از شعائر اللّه هستند؛
– سفارش به انجام حج، نماز و زكات؛
– یادگیرى حلال و حرام از اهل بیت‏ علیهم السلام؛
– تأكید بر بیعت با على‏ علیه السلام؛
– امامت در نسل على‏ علیه السلام است؛
– سفارش به تقوا؛
– تذكر به مرگ، معاد، میزان و محاسبه.
 

11) بیعت گرفتن رسمى

– امر خدا مبنى بر اقرار زبانى پذیرش ولایت على‏ علیه السلام؛
– باز تأكید بر این كه ائمه‏ علیهم السلام از نسل على‏ علیه السلام مى‏ باشند؛
– هركه با پذیرش ولایت او هدایت شود به نفع خود او است؛
– باز سفارش بر بیعت با خدا و پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم و على و ائمه‏ علیهم السلام؛
– شكر بر این كه خدا ما را با ولایت او هدایت كرده: الحمد للّه الذى هدانا لهذا و…؛
– یادآورى فضایل على ‏علیه السلام؛
– اطاعت از خدا و پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم و اهل بیت‏ علیهم السلام فوز عظیم است؛
– سبقت گرفتن در بیعت با او موجب رستگارى است؛
– طلب آمرزش براى مؤمنان و غضب بر كافران.
 

این مقاله برای شما مفید بود؟

Related Articles

Leave A Comment?

دو × 2 =