«لَا يُعَجِّلُ بِانْتِقَامِهِ وَ لَا يُبَادِرُ إِلَيْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُّوا مِنْ عَذَابِهِ»

«در انتقام بی‌شتاب و در کیفر سزاوارانِ عذاب صبور و شکیباست.»
در جمله‌های قبل فرمودند: «حَلیمٌ ذُوأَناتٍ» که این جمله‌ی «لَا يُعَجِّلُ بِانْتِقَامِهِ» هم به آن مربوط می‌شود. خداوند بردبار و فرصت دهنده است به انسان‌های گنه‌کار که در فرصت‌ها توبه کنند. خداوند متعال منتقم هست، ولی تعجیل در انتقام نمی‌کند. خدا صبر می‌کند، بلکه بنده برگردد.
یکی از صفات برجسته‌ای که برای خداوند متعال در قرآن و روایات هست «صبر» است. ﴿ اِنَّ اللهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ﴾(1) خدا همراه با شکیبایان است.
این‌که خدا همراه با شکیبایان است، باید خودش هم صفت شکیبایی را داشته باشد. لذا صبور و صابر یکی از صفات و اسماء الحسنای خداست.
ما در زندگی روزانه‌ی خودمان‌ که گنه‌کار هستیم می‌بینیم که خداوند متعال چقدر به ما فُرجه و فرصت می‌دهد که توبه کنیم. در آموزه‌های دینی و روایات اسلامی هم هست که وقتی انسان مرتکب گناه می‌شود، خداوند متعال به فرشتگان دستور می‌دهد تا ساعت‌ها گناهش را ننویسند؛ بلکه توبه کند و برگردد؛ و بعدازآن فرصتی که داده، اگر توبه نکرد، می‌نویسند. از طرفی دیگر می‌فرماید: ﴿ مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جَاءَ بِالسَّیئَةِ فَلا یُجْزی إِلاَّ مِثْلَهَا ﴾(2) .
اگر کسی یک حسنه انجام دهد، خداوند ده برابر ثواب می‌دهد و اگر کسی گناهی مرتکب شود، جز به مثلش جزا داده نمی‌شود. این صبور بودن و «اَلرَّحمَن» و «اَلرَّحِیم» بودن اقتضا می‌کند که خداوند متعال به گنه‌کاران فُرجه دهد؛ فرصت توبه و تغییر و برگشت. نکته‌ای که این جمله دارد این است که بندگان خدا، در اخلاق باید تخلق به اخلاق الله پیدا کنند. انسان باید عدم تعجیل در انتقام و مبادرت نکردن به پاداش کسانی که مستحقّ عذاب هستند را از خدا بگیرد و اجرا کند.

والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاتُه

منابع:

1) البقرة (2): 153؛ الأنفال (8): 46.
2) الأنعام (6): 160.