«وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ»

«بر پنهانی‌ها آگاه و بر کارها داناست.»
«اَللَّطِیفُ» لطیف، دو معنا دارد. یکی به معنای صاحب لطف است؛ زیرا اسم فاعل است. صاحب لطف است؛ یعنی محبّت دارد، لطف و فضل می‌کند.
یک معنای دیگر لطیف این است که ریزبین است. لطیف است؛ یعنی چیزهای بسیار ریز را می‌بیند. در مورد خدا هر دو معنا درست است. ما دستمان را می‌توانیم ببینیم؛ امّا نمی‌توانیم ذرّات دستمان را ببینیم؛ ولی خدا ریزترین آن را هم می‌بیند، ﴿ وَ الظَّاهِرُ وَ الْبَاطِنُ ﴾(1)  است. (ال) «اَللَّطِیفُ» تعریف است.
«اَللَّطِیفُ» به این معناست که خدا به تمام موجودات لطف خاص دارد. خداوند متعال به تمام ریزه‌کاری‌های انسان و موجودات دیگر آگاه و آشنا است و همه‌چیز برایش آشکار است.«اَلخَبِیرُ» از خبر گرفته‌شده و به معنای خبرداری است. فرق بین «علیم» و «خبیر» در جایی است که این‌ها باهم اجتماع داشته باشند.
بعضی از لغت‌ها هستند که وقتی باهم به‌کاربرده شوند، معنایشان فرق می‌کند؛ ولی وقتی جداگانه به‌کاربرده شوند، به معنای یک‌دیگر می‌آیند.
«اَلخَبِیرُ» به معنای «اَلعَلِیمُ» است و «اَلعَلِیمُ» به معنای «اَلخَبِیرُ» است. «اَللَّطِیفُ» و «اَلخَبِیرُ» نیز همین گونه‌اند که وقتی باهم جمع شوند، معنایشان فرق می‌کند.
«لَطِیف» به معنای نازک بین است و «خَبِیر» صفت مشبّهه و از خبر است، به این معنا که به جزئی‌ترین خبرها هم برای خداوند متعال آشکار است.
ما بسیاری از علم‌هایمان کلّی است. مثلاً می‌دانیم دوستمان کارمند و دارای یک فرزند هست. این کلیات است؛ امّا جزئیات او را نمی‌دانیم. مثلاً او امروز صبح به کجا رفته و با چه کسی صحبت کرده و … را نمی‌دانیم. به ‌کسی که به جزئیات آگاه است می‌گویند: «خَبِیر». لذا می‌گویند: باکسی که خبره است مشورت کنید.

والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاتُه

منابع:

1) الحدید(57): 3.